Ad van Kuijk jr, die Colonel Parker weer met z’n Nederlandse familie herenigde

“Tom Parker is mijn oom”


“DE MAN DIE ELVIS’ GROOT MAAKTE , DAT IS MIJN BROER.” Zo stond het in 1961 in het Nederlandse blad Rosita, de voorloper van Libelle. Rosita had in die tijd een enorme scoop, als eerste publiceerde het tijdschrift de werkelijke identiteit van de manager van Elvis Presley. Colonel Parker ging tot die tijd als Amerikaan door het leven en claimde altijd dat hij in Huntington, West Virginia was geboren als kind van rondreizende circusartiesten. Beslist niet waar dus.

Door Jorrit Van der Kooi

In Nederland zijn nog behoorlijk wat telgen van de familie van Dries van Kuijk te vinden, al zijn alle 8 broers en zussen al jaren overleden. Er waren overigens nog 2 kinderen die kort na de geboorte overleden. De laatste zus die overleed was Marie Gort van Kuijk, zij is 94 geworden en werd in 1997 nog geinterviewd door Alanna Nash, die de bekende biografie schreef over Colonel Parker. De naam van Kuijk zou volgens verschillende biografieen mogelijk een aristocratische geschiedenis hebben, maar daar is geen bewijs van te vinden. Johan van Kuijk, een achterneef van Dries heeft samen met zijn dochter de van Kuijk stamboom helemaal uitgeplozen tot en met het jaar 1583. Toen zou Petrus Henricus van Cuijk (toen nog met een C) zijn geboren in het Brabantse Best. Johan heeft van zijn vader en opa altijd veel verhalen gehoord over Dries van Kuijk. Als jongen kwam Dries vaak bij de grootouders van Johan op bezoek in Raamsdonk. Altijd kwam hij dan alleen, misschien om even weg te zijn van de drukte in Breda, waar Dries een moeilijke band had met zijn vader. Via de opa van Johan (Wilhemus van Kuijk) kwam Dries wellicht ook op het idee om naar Rotterdam te verhuizen en vandaar naar Amerika te trekken.
Johan: “Mijn opa was de broer van Adam van Kuijk, de vader van Dries. Adam is in 1925 overleden. Mijn eigen opa was van beroep schipper en hij voer altijd van Breda naar Rotterdam om paketten te vervoeren”.
De eerste kennismaking van Dries met de vaart is dus op deze manier te verklaren. En de rest is geschiedenis. Dries vertrekt in 1927 voor het eerst naar Amerika, maar keert binnen een jaar terug naar Nederland. Niet voor lang, want in het voorjaar van 1929 onderneemt Dries – toen net geen 20 jaar oud - een 2e en geslaagde poging om te emigreren naar Amerika.

Ad van Kuijk Jr, neef van Dries heeft van zijn vader veel verhalen gehoord over de jonge jaren van Dries in Breda. De vader van Ad Jr. was een broer van Dries. Ze scheelden zo’n 4 jaar in leeftijd. Meer nog: Ad Jr. is degene geweest die in 1961 het contact wist te herstellen tussen Dries en zijn familie in Nederland. De hoogste tijd dus voor een gesprek.

Wat voor band had je vader met Dries?
Er was toch wel wat verschil tussen die twee. Mijn vader zei dat hij erg goed overweg kon met de paarden van mijn opa, bij het koetsiersbedrijf Van Gent en Loos. Je kan niet ontkennen dat Dries ook heel creatief daar mee omging, maar dat stelde mijn opa niet op prijs. Mijn vader was er trots op dat hij wel in de stallen mocht komen omdat hij volgens mijn opa op een verantwoorde manier met de paarden omging, wat Dries dus absoluut niet deed .

Dries mocht niet de stallen komen?
Nou, nadat hij in Breda een circus had gezien en zo had ontdekt wat voor kunstjes je met die paarden kon uithalen, kwam hij met het lumineuze idee om dat met de wat grover gebouwde paarden van Van Gent en Loos dat ook te proberen. Hij heeft dan stiekem met die paarden geoefend en op een gegeven moment was het ogenblik daar dat de paarden zo getraind waren dat ze een paar kunstjes konden. Maar toen kwam mijn opa net terug thuis en was het snel einde voorstelling. Dries kreeg een fikse aframmeling, en het verbod nog ooit in de stallen te komen.

Die aframmeling moeten we letterlijk nemen?
Die moest je in die tijd letterlijk nemen ja . Daar kwam de broeksriem aan te pas en waarschijnlijk was mijn opa nog van mening dat het nog goed was ook voor degene die de slagen ontving.

Het circus was de eerste kennismaking van Dries met de entertainmentindustrie, zo zeggen de biografieën.
Ja dat klopt. Entertainment was in die tijd natuurlijk heel wat anders dan wat we ervandaag onder verstaan. En circus was toen een van de weinige mogelijkheden om kennis te maken met dat wereldje. Het was dus ook de eerste kennismaking van Dries met dat veel avontuurlijker bestaan.

Je hebt de vader van Dries niet gekend, zijn moeder wel, wat voor vrouw was dat?
Oma was een hele lieve vrouw, die herinnering heb ik wel. Ik moet er wel bij vertellen dat ik haar niet zo erg vaak zag. In mijn herinnering heeft ze nog een tijd in Roosendaal gewoond bij haar dochter Nel, dus een zus van Dries. Toen ze later naar Eindhoven verhuisde, heb ik haar minder gezien. Ze was al 66 toen ik geboren werd. Ik heb er alleszins een lieve herinnering aan. Ik vond het fijn als ik er kwam.

Opa en oma waren heel verschillend?
Ja, dat was wit zwart. Opa was een hele strenge man, rechtlijnig en katholiek. Oma was heel wat meegaander, en vrolijker.

Hoe verging het de van Kuijks na het overlijden van opa in 1925?
Toen waren er financiële problemen en was de orde en tucht ver te zoeken. De kinderen in het gareel houden was ook niet de sterke kant van oma. Ik denk dat Dries onhandelbaar was. De streken die hij uithaalde, waren in zijn ogen heel grappig en dienden misschien ook een financieel nut, maar ik vermoed dat mijn oma daar totaal niet mee overweg kon.

Kan je daar een voorbeeld van geven?
Het was een leven van 12 ambachten en 13 ongelukken. Dan krijg je de bekende anekdotes dat hij bij een kapper werkte en mensen mocht inzepen. Als er dan wat op straat gebeurde wat zijn aandacht trok, dan rende hij spontaan naar buiten en liet de klant verder zitten. Dat stelde die kapper natuurlijk niet op prijs, en was het baantje ten einde.
Was Dries in die zin een uitzondering op de andere 8 broers en zussen?
Sjef, de oudste, had zijn weg al een beetje gevonden, hij werkte bij een jamfabriek. De meisjes waren in die tijd een hele andere categorie en mijn vader was toch wat gehoorzamer dan Dries. Jan is van 1918 en hij was pas 7 toen opa overleed, dus daar speelde dat nog niet zo.

Hoe vetrok Dries naar Amerika?
Dries was natuurlijk in zijn Bredase periode al tamelijk onhandelbaar. Zeker na het overlijden van mijn opa was hij niet meer te hanteren. En Breda was natuurlijk toch maar de kleine wereld. Dus het is begonnen met een tussenoplossing, dat hij naar Rotterdam verhuisd is en daar bij tante Kaatje ingekwartierd kon worden. Rotterdam had natuurlijk heel wat meer avontuur te bieden. De mogelijkheid van de haven om met een schip op zee te vertrekken was in Rotterdam dag en nacht aanwezig. Daar heeft hij 2 pogingen ondernomen. De eerste is dan mislukt, bij de 2e is het dan wel gelukt en is hij niet meer teruggekomen.

Wanneer was die eerste poging?
Het was in 1927 dat hij het voor het eerst probeerde. Hij heeft wel eens de indruk gewekt dat het met een schip van de Holland Amerika lijn was. Later in 1929 is de 2e poging dan gelukt.

Hoe bleek het dat die eerste poging mislukte?
Doordat hij terug naar Nederland kwam. Of hij aan wal is geweest in Amerika weet niemand zeker.

Liet hij veel achter?
Toen Dries vertrok, heeft hij zijn hele hebben en houden terug naar Breda laten brengen. Kledingstukken, zijn bijbel en nog wat geld wat hij kennelijk gespaard had. Niet onmiddellijk dingen die je achterlaat als je naar Amerika gaat.

Hoe verklaar je dat?
Ik denk dat hij van te voren wel goed bekeken heeft onder welke omstandigheden zo’n reis naar Amerika gemaakt werd en hoe je aan wal kwam. Zo’n hoeveelheid bagage zou misschien een grote last zijn geweest.

Weet je of hij reisde met een paspoort?
Ik denk dat hij dat paspoort niet had, omdat het bezit van een paspoort in die tijd enkel was weggelegd voor de welgestelden. Normale stervelingen hadden geen paspoort, en hij dus ook niet. Dit waren nog de jaren ’20, natuurlijk.

De familie kreeg enkele brieven uit Amerika van Dries en daarna was het decennia lang stil. Ik kan me voorstellen dat ze moeten hebben gedacht dat hij wellicht niet meer in leven was?
De familie heeft beslist gedacht dat Dries niet meer in leven was, zeker omdat de 2e Wereldoorlog inmiddels ook al voorbij was.

Hoe verliep het contact per brief?
Er is na de gelukte reis naar Amerika nog wel enig contact geweest. Er zijn in mijn bezit 2 kleine briefjes uit 1932 die hij aan zijn moeder schreef. En ik heb uit andere bron vernomen dat hij nog een tijdlang geld overmaakte naar mijn oma, maar op gegeven moment is ook dat gestopt. Of dat iets te maken heeft met het ontslag uit het leger, dat zou kunnen. Qua tijd past dat er wel bij. Het leger leverde misschien een vast salaris op. Toen hij eenmaal uit het leger, ik heb begrepen ontslagen was, viel er voor hem een bron van inkomsten weg. Het was niet bepaald een leven dat over rozen ging. Er zijn uit die periode wel wat verhalen bekend, dat was ook een beetje 12 ambachten en 13 ongelukken. He was misschien helemaal niet mogelijk iets naar zijn moeder te sturen. Ook was het zo dat er misschien wel niet zo veel te vertellen viel over dat toch niet zo succesvolle leven in die tijd voor de oorlog. Dat nodigde niet echt uit om het contact met de familie voort te zetten.

Hij schaamde zich misschien ook een beetje?
Dat zou een hele goede verklaring kunnen zijn. Ik heb begrepen dat hij met een vriend uit Breda nog langer contact heeft gehad dan met zijn moeder. Die brieven heb ik echter nooit gezien.

Wanneer hoorden jullie weer iets?
In 1961 krijgt mijn vader een telefoontje van tante Nel. Die vertelde dat ze in een foto in een tijdschrift Dries heef gezien. Het was een foto waarop Elvis te zien is, in een treinwagon met een oudere heer achter hem met een hoed op. In de gelaatstrekken van die man waren overduidelijk de van Kuijk trekjes te herkennen. En dus had mijn tante Nel, ik denk ook samen met Joke, dat is de jongste zus van Dries, geprobeerd om contact te zoeken. Toen dat niks uithaalde, toen werd mijn vader pas ingeseind. Dus de familieverhoudingen waren niet van dien aard dat hij meteen op de hoogte werd gesteld. Hij werd pas in een later stadium, toen de zussen niet wisten wat ze er mee aanmoesten, ingelicht. Toen mocht mijn vader het ook eens proberen. Mijn vader was iemand die vrij gereserveerd was en hij liep niet te koop met zijn emoties, maar hij vond het wel fantastisch dat Dries nog in leven bleek te zijn. Het maakte het natuurlijk heel spannend dat Dries het ook nog eens gemaakt was. Hij was voor zijn doen erg opgetogen.

En toen heb jij een brief gestuurd naar oom Dries in Amerika?
Ja. Ik vond dat ik in die tijd enige reputatie had in het brieven schrijven naar bekende mensen. Ik deed dat op mijn eigen hobbygebied namelijk de autosport. Ik schreef ook brieven naar bekende autocoureurs en meestal kreeg ik ook antwoord. Ik correspondeerde ook met Maus Gastonides. Dat was in die tijd ook een hele bekende Nederlander. Maar de manager van Elvis, mijn oom dus, contacteren: dat vond ik pas een uitdaging. Ik was natuurlijk niet zeker dat het zou gaan lukken. Ik dacht: laat ik me eens verdienstelijk maken naar mijn vader toe en eens kijken of het mij lukt om contact te krijgen. Dat zou natuurlijk fantastisch zijn.

Er kwam een brief terug?
Inderdaad. Dries stuurde een antwoord…

… en je vader vertrok naar Amerika om Dries, nu de Colonel, te bezoeken. Hoe was die ontmoeting?
Ik moet natuurlijk aannemen dat wat mijn vader aan mij vertelde, zonder meer de waarheid is. Mijn vader heeft gezegd dat het contact in het begin toch heel afstandelijk was. Er werd een auto met chauffeur ter beschikking gesteld en er werd met hem rondgereden. Hij is bijvoorbeeld naar de MGM studio’s geweest en werd prettig beziggehouden.

Heeft je vader ook Elvis ontmoet?
Elvis scheen op dat moment in een bungalow te verblijven, misschien omdat er op dat moment ook filmopnames plaatsvonden. Elvis zat met een aantal vrienden naar de televisie te kijken. En Tom Parker heeft toen mijn vader als zijn broer aan Elvis voorgesteld. Die heeft dat ook als de normaalste zaak ter wereld geaccepteerd.

Wat vind je van het boek van Dirk Vellenga over de Colonel?
Ik heb hoofdzakelijk passages gelezen die over mijn vader en mij gaan. Daar zitten nogal wat onjuistheden in. Aan de ene kant was dat misschien anders geweest als er wat meer duidelijkheid geweest was, als mijn vader bijvoorbeeld bereid was geweest om met Vellenga te praten. Het is ook niet zo dat Vellenga achter mijn vaders’ rug om met mij contact heeft gezocht. Misschien was ik dan wel bereid geweest om bepaalde dingen recht te zetten die in dat boek beweerd worden. Het gaat ondermeer over hoe lang mijn vader in Amerika is geweest. Dat zijn cijfertjes, en dus na te checken. Ook het feit dat Tom Parker naar mijn stelligste overtuiging niet op mijn vader stond te wachten op het vliegveld toen hij arriveerde. Dat zijn dingen die ik ook wel, als mijn vader niet met Vellenga wilde spreken, op eigen houtje, tegen hem had kunnen zeggen.

En het boek van Alanna Nash?
Het is raar om te zeggen, maar het is apart als iemand een boek schrijft waardoor je een heleboel meer over je familie te weten komt, zeker als het een familie betreft die niet zo toegankelijk is. Voor de uitvoerigheid ben ik haar in ieder geval heel erg dankbaar.

Een gedeelte van de familie van Kuijk wil liever niet praten over Dries, een ander deel is juist trots, hoe komt dat?
Ik denk omdat wij, om het zo maar te zeggen, wat positievere ervaringen hebben met de media. Ik weet niet precies wat voor ervaringen andere familieleden hebben met de pers, dus het is maar gissen. Maar als de pers zich laten wat opdringerig heeft opgesteld bij het overlijden van Tom Parker, dan kan ik me voorstellen dat sommigen er schoon genoeg van hebben om over het verleden te praten.

De wereld ziet Dries als een succesvolle manager, hoe zie jij hem?
Velen noemen hem de eerste moderne manager ooit. Die vise wordt door mensen die daar veel verstand van hebben gedeeld, maar ook door makers van een documentaire van Channel Four een paar jaar geleden, die mij ervan overtuigden dat ik trots moet zijn op wat mijn oom in Amerika heeft bereikt

Zie je hem als wereldbekende manager of toch als oom?
Ik denk dat je in iedereen die familie van je is toch dingen van jezelf probeert te herkennen. Hij was ook kaal en inmiddels is me duidelijk geworden dat hij grote oren had, en die heb ik ook. Maar daar houdt de vergelijking dan ook op.